गुरुवार, २४ मे, २०१२

एका शोधयात्रेची कहाणी! उत्तरार्ध

पूर्वार्ध
पण प्रत्यक्षात झालं उलटच.
ग्यादरिंगच्या दुस-याच दिवशी एक कोणतरी पोरगा आला. सिनियर. वरच्या वर्गातला होता हे त्याच्या राठ दाढीमिशीवरून कळत होतं. त्याच्याबरोबर त्याची ग्यांग होती.
'काय रे ए. मस्ती आली का?' त्याने विचारलं
'नाही' मी म्हटलं..पण या प्रश्नाच हे उत्तर नसतं.
'ती बटीण.. तुझं माणूस कधीपास्न झालं रे?'
'अं... मं..आं..कोण म्हण्ट? ' मी गडबडलो..
'हां..अस्सं पायजे.. तिच्या फंदात नाय हां पडायचं..आपला आयटमाय तो'
मी गप्प बसलो. हवा गुल झाली होती. मी लगोलग झम्प्याला गाठला.
'तू तर बोल्ला होता ती त्यातली नाय्ये म्हणून'
'हं..ती त्यातली नायचाय. हा पोरगा तिच्या मागेयाय. ती सरळे रे पोरगी. आपण शुव्वरशॉट सांगतो. कोणालापण विचार पायजे तर'' झम्प्याने थोडा विचार केला..
'पोरगा तब्येतीने तगडा होता काय रे?'
'हो. एक नव्हता. तसले ४-५ होते'
झंप्या विचारात पडला.
'तुला दुसरी कोणी आवडते काय रे?' झम्प्याने विचारलं आणि माझी पहिली प्रेम कहाणी तिथल्या तिथे संपुष्टात आली. सुरु होण्याच्या आधीच.

जुनिअर कॉलेजात मुलीच्या बाबतीत माझी डाळ शिजली नाही पण बी कॉम ला एडमिशन घेतल्यानंतर सिनिअर कॉलेजात काहीतरी होईल असं चिन्ह दिसत होतं. कारण पोरं स्पष्टपणे मुलीबाबतच्या गोष्टी करत.. पब्लिक ला आता मैत्रीण नको होती डायरेक्ट 'गल्फ्रेंड'च हवी होती.
कॉलेजचा कट्टा असो किंवा कॅन्टीन ची टेबलं. मुलांचा घोळका जमलेला असला कि ९० टक्केवेळा हेच विषय चालू असत.
'च्याला.. ती आर्ट्सची भावे.. त्या ढेपल्याबरोबर हाय हां कायतरी शुवरशॉट..' इति झंप्या
'कशावरून रे..?' एकाने विचारलं
'अरे काय कशावरून..? डोळ्यांना दिसत नाय? कॉलेजात कितीवेळा बोल्ताना दिसतात. तो अनिरुत साला.. जळते रे' कोणीतरी म्हणालं
'ढेपल्याच नाव अनिरुद्ध आहे ? हे मला म्हायतीच नव्हत'  मी म्हटलं
'हो रे चायला! अनिरुत ढेपले. ठेपले म्हायती होते, ढेपले पयल्यांदाच कळले ' मग हास्याचे फवारे..
मुली ज्या मुलांबरोबर फिरतात त्या मुलांची आम्ही त्यांच्या मागे चेष्टा उडवायचो.. तेवढंच सुख!
'ए.. वयनी आली.. वयनी आली..' कोणीतरी म्हणायचं
'ए अम-या.. तुझी डाव आली बग' दुसरा
'ए अssमssर..' सगळे मोठ्याने ओरडत.
हास्याचे फवारे अजून जोरात उडत.

'काय कठीण नाय रे..पोरगी पटवायला काय लागतं?' झंप्या एकदा म्हणाला.
'मग तू का नाय पटवली?' माझा सरळ सवाल..
'आपल्याला तो नादच नाय. असली फालतुगिरी करायचीच नाय आपल्याला..'
'निदान मलातरी सांगशील?'
'तुला म्हून सांगतो. बॉडी बिल्डींग कर.'
'काय म्हणतोस ..मग पोरगी पटेल?'
'लिवून देतो.. आयशपत... अश्शी फिजीक बनव कि सलमान चाट पडला पायजे. पायजे तर मी पण येतो तुझ्याबरोबर.'  झंप्याशेठ म्हणाले.

आता असलं आपल्याला आयुष्यात जमणार नाही हे माहिती असूनपण मी त्याच्या नादाने व्यायाम करायला लागलो. पण बॉडीच एक लिमिट असतं. मुळातच हाडं असणा-या शरीरावर चढून चढून कितीसं मांस चढणार? आणि जिम मधलं निम्म पब्लिक 'आरशात आपण पूर्ण कसे दिसतो?' हे बघण्यासाठी येत होतं यावर माझा दृढ विश्वास बसला. त्यामुळे बॉडी बिल्डींग करण राहायचं बाजूला आणि भलत्याच गोष्टींवर चर्चा रंगायच्या.

'आयला, एफ वाय ला खूप नव्या पोरी आल्यात रे यंदा!' -झंप्या (बायसेप्स दिसताहेत का बघत)
'कोण आहे काय रे माल?' -मी (झंप्याचे बायसेप्स दिसताहेत का बघत)
'माल? अरे मालगाडी आहे मालगाडी..' -झंप्या (डम्बेल उचलल्याची फक्त एक्शन करत)
'काय सांगतोस काय?' -मी (झंप्याची एक्शन बघून माझे बायसेप्स नुसते बघत)
'मग काय खोटं बोलतो का काय?'  झंप्या म्हणायचा 'चार पाच मुली तरी खूप मस्त आहेत. च्यायला,२-४ म्हयने जाऊदेत मग आपली बॉडी बघ. नाय त्या पोरी वळून वळून बघत राहिल्या ना..'
असलं काहीतरी ऐकलं कि उगीच मला थोड स्फुरण यायचं.

३-४ महिन्यात 'हा आपला विषय नव्हे' हे मला कळून चुकलं. त्यातच 'ज्या संध्याकाळच्या वेळात पोरी बाहेर फिरतात त्यावेळी तू जातोस जिम मध्ये मग काय कप्पाळ पटणार मुली?' असल्या कमेंट्स मिळाल्यामुळे माझा जिमला जाण्याचा उरलासुरला उत्साह देखील मावळला.त्यानंतर मग माझं जिम ला जाणं होत राहिलं पण त्यात तो पूर्वीसारखा उत्साह,जोम, ती सळसळ राहिली नाही. (तो परत आणण्यासाठी काहीतरी गोळ्या असतात अस मला पेपर मधल्या जाहिराती वाचून वाटलं होतं पण तो 'जोश' 'जोम' वेगळा हे वेळीच कळलं म्हणून अनर्थ टळला! असो, विषयांतर झालं.) पण जिम प्रकरणातून एक चांगलं झालं कि अगदीच वाळलेल्या काठीयुक्त अंगावर मुठभर मांस चढलं. अक्षरशः !! प्रोटीन पावडर,सप्लीमेंट च्या मा-याने बॉडीला ब-यापैकी आकार आला. पण त्यामुळे सामाजिक जीवनात काही फरक पडला नाही. मुली वळून वळून मला पाहत आहेत अस जे काही स्वप्न माझ्यापुढे रंगवण्यात आलं होतं ते काही सत्यात उतरताना दिसेना!

मी चाचरत हि शंका जेव्हा जिमच्या ट्रेनर ला विचारली तेव्हा तो म्हणाला
''गाडी पाहिजे रे..'
'कशाला?' माझा बाळबोध प्रश्न.
'बुडाखाली घोडा असला न की पोरी लगेच पटतात.'
'काय म्हणतोस?' मी विचारलं.
"आता मी बघ. कशी आहे बिल्ट?" त्याने डोले शोले दाखवत विचारलं.. चेस्ट वरखाली हलवून दाखवली.
"चांगली आहे" मी त्याला अपेक्षित असणारं उत्तर दिलं पण एकंदरीत मला ते 'छाती हलवून दाखवण' कौशल्यापेक्षा हास्यास्पद वाटलं होतं
"पण सगळ्या पोरी..'" सुस्कारा सोडून तो म्हणाला " सकाळच्या ब्याच ला येतात. माझ्याकडून कार्डीओ म्हणा,वेट ट्रेनिंग म्हणा, एरोबिक्स म्हणा शिकतात आणि नंतर कुणाच्या तरी बाईकवर मागे बसून हिंडताना दिसतात. च्यायला..ती पोरं पण सुकडी बिकडी असतात रे" त्याने त्याचं दुःख मांडलं.
'म्हंजे बाईक घ्यायलाच हवी काय?'
'म्हंजे काय? बाईक असली की पोरगी फसली' तो म्हणाला.

मग आमच्या वडिलांच्या मागे मी टुमणं लावलं. घरापासून कॉलेज कसं लांब पडतं. क्लास ला जायचं झालं तर येण्याजाण्यातच कसा वेळ जातो वगैरे सांगून सांगून त्याचं मन मला वळवावं लागलं. त्यांनी झडती घेऊन का होईना, क्लास असेल तर त्यांची गाडी घेऊन जायला त्यांनी परमिशन दिली. बाबा आदम च्या जमान्यातली ती हिरो होंडा सी डी हंड्रेड कॉलेजात कायच्या कायच हिट झाली. मी गाडी घेऊन गेलो तर पोरं उगीच गोळा व्हायला लागली. मी म्हटलं, आता सगळं जमलंच.
पण महिना गेला ,२ महिने गेले ,३ महिने गेले मागची सीट रिकामीच होती. सुरुवाती सुरुवातीला मी पूर्ण गाडी पुसायचो मग मग काही जमत नाही दिसल्यावर फक्त बसायचा भाग मी साफ करायला लागलो. मागच्या सीटवरची धूळ तशीच राहायला लागली. मग एकदा एका मित्राने विचारलं.
'मित्रा, जरा मदत हवी होती'
'बोल ना दोस्ता'
'अरे जरा पमू ला घरी जायचं होतं.'
'कोण?'
'अरे प्रमिला.. माझी ती हि..'
'हां हां.. ओके. हां. मग ?'
'जरा बाईक देतोस का ? डोन्ट वरी.. आपण पेट्रोल भरणार. फुकट नाय मागत.'
साला आपल्या गल्फ्रेंडला सोडायला माझी गाडी मागत होता.. अशी जळत होती पण काय करणार? पॉकेटमनी तर पेट्रोल मध्ये खर्च होत होता. तेवढाच खर्च वाचेल असा विचार करून मी त्याला दिली शेवटी बाईक.
नंतर तर ती प्रथाच पडली. माझी गाडी लोकांच्या गल्फ्रेंड फिरवू लागली पण मी सुकाच राहिलो. गर्लफ्रेंडसुख म्हंजे काय ते मला मिळालंच नाही. गाडी आहे म्हटल्यावर पोरींशी थोड्या ओळखी झाल्या पण सगळ्या कोणाच्या ना कोणाच्या तरी गल्फ्रेंडस! पुढे पुढे तर असं झालं की मला माझ्या नकळत ड्रायवर च्या भूमिकेत ढकललं गेलं.. हि पोरं बिनधास्त आणि निर्लज्जपणे ' ए,तिला अमुक अमुक ठिकाणावरून तमुक तमुक ठिकाणी सोड ना ' म्हणून सांगू लागली. पेट्रोलचा सगळा खर्च दोस्तीखात्यात जमा होत होता. आता गल्फ्रेंड असणा-या या कुठल्या पोराकडे सल्ला मागितला तर ते -
"अरे बराय ना नाय्ये ते.. काय कमी लफडी असतात? फोन करा, त्यांचपण कार्ड रिचार्ज करा, कुठाय, काय करतोय त्याचे अपडेट देत -हा, आणायला नि पोचवायला जा, त्यांच्या खायचा प्यायचा खर्च करा आणि वरून नाटक सांभाळा. कोणी सांगितलाय तो ताप? सुखी आहेस!"  असं म्हणून मलाच या प्रकारापासून परावृत्त करण्याचा प्रयत्न करत. साले स्वतः मजा करत होते आणि मला साधी मदत पण करायला तयार नव्हते! कृतघ्न कुठचे!
जिम मध्ये जाऊन ट्रेनर ला हा झोल सांगितला तर बेटा मला म्हणतो,
"ह्या.. सी डी हंड्रेड घेऊन कोणाला पोरी पटल्यात काय? वयस्कर लोकांची गाडी ती. पोरीसाठी कशी - पल्सर नायतर करिझ्मा पायजे"
मी स्वतः माझ्या डोळ्यांनी पोरांना स्कूटी, स्पिरीट अगदी गेलाबाजार झिंग (Santro Xing नव्हे..कायनेटिक झिंग.. ती डबडा गाडी) वगैरे घेऊन आपापल्या गल्फ्रेंडना फिरवताना पाह्यलं होतं. माझ्याकडे तर गाडी नसणा-या  (बॉय)फ्रेंडस ची पण उदाहरणं होती. तेव्हा मला कळलं कि हा स्वतःचे फंडे जगन्मान्य असल्यासारखे सांगत होता. होता होता कॉलेज झालं पण त्या आनंदाला मी पारखाच राहिलो.

बी कॉम झाल्या झाल्या काकांच्या वशिल्याने मी रेवेन्यु डिपार्टमेंट मध्ये चिकटलो आणि तिथले एकंदर (स्त्री) चेहरे बघता माझी गर्लफ्रेंड बनवण्याची इच्छा आपोआपच दाबली गेली.वयस्कर लोकांमध्ये राहून,वावरून  मी माझ तारुण्य हरवून बसलो.तरीपण ऑफिसात इंटरनेट होतं. ऑर्कुट,फेसबुक वरनं 'दिसलं पोरीचं अकौंट कि पाठव फ्रेंड रिक्वेस्ट.. '; ' मुलीचा आय डी दिसला कि, कर याहू chat किंवा जी talk ला add ' असले प्रकार करून मी माझ्या काल्पनिक जगात शेकड्याने मैत्रिणी बनवल्या.आता त्या मैत्रिणींमध्ये ख-या मुली किती होत्या ते देवालाच माहित! कारण माझ्यासारख्या भाबड्या मुलाला उल्लू बनवणा-या पोरांची जनतेत कमी नाय्ये.. याहू आणि जी talk वर माझ्या भावनांशी काही मुलं (खोट्या खोट्या मुली बनून) खेळल्यानंतर मी ते थांबवलं. फेसबुक वर हजार- दीड हजार लोकांचा गोतावळा जमवला. काहीजणी करायच्या फ्रेंड रिक्वेस्ट, एक्सेप्ट तर काहीजणी (खरतर ब-याच जणी! ) रिजेक्ट करायच्या.शेकडो जणींनी मला ब्लॉक सुद्धा केलं. पण माझे प्रयत्न मी सोडले नाहीत!
"एवढ्या मैत्रिणी जमवल्या पण एकपण गल्फ्रेंड नाय रे झाली" मी झम्प्याला  म्हटलं."chat वर मी इतक्यांदा  'हाय' म्हटलं तर साधा एकदा 'हेल्लो' करायचं सौजन्य सुद्धा नाही दाखवत एकपण पोरगी. त्यांच्या फोटोला लाईक केलं,कमेंट टाकली तर thank you म्हणायचा उदारपणा दाखवत नाहीत कोणी..' माझ दुःख मी व्यक्त केलं.
"रिलेशनशिप स्टेटस 'इन अ रिलेशनशिप' ठेव. बघ कशा पोरी chat  करतात ते!" झंप्याने लगेच सुचवलं!
 या झंप्याला सगळ्या क्लृप्त्या कशा काय ठावूक असत कोण जाणे! त्याची कुठलीच युक्ती कमी यायची नाही पण निदान त्याच्याकडे माझ्या प्रश्नावर,तेवढ्यापुरतं तरी उत्तर तयार असायचं!!
'ते कसं काय?'
'अरे मग पोरींना वाटणार हा आधीच एंगेज आहे, काही धोका नाही.. मग त्या पुढे येतील'
'अरे पण मग मला कोण कशी काय पटेल?'
'ते पुढे बघता येईल ना! आता बोलायलातरी सुरुवात होऊंदे!'
झंप्याचा आर्टस ला 'लॉजिक' हा विषय असल्यामुळे (आणि त्याने तो दोनदा दिलेला असल्यामुळे) मी जास्त खोलात शिरलो नाही. पण त्याचं लॉजिक फेल गेलं हे वेगळं सांगायला नकोच.
फेसबुक वर सुद्धा मग 'प्रेम','ती', 'मुलगी', 'प्रेमभंग' इत्यादी विषयाशी संबंधित कविता, कथा, चित्र लाईक करण्याव्यतिरिक्त आणि काही वेळा 'एकतरी मैत्रीण असावी' वगैरे सारख्या कवितांवर सहानुभूतीच्या कमेंट्स देण्याशिवाय इतर काही मला जमू शकलं नाही..

असो!! भूतकाळ फारसा नव्हता आशादायक नव्हता. आता वर्तमानात येतो! (माझ्या वयाच्या तेवीसाव्या आणि) यंदाच्या वर्षीच घरच्यांनी लग्नाचं प्रकरण मांडलंय. मी म्हटलं 'एवढ्यात मला लग्न नाय करायचं' पण घरचे थोडीच ऐकताहेत? आता करणारच आहेत माझं लग्न म्हटल्यावर मला थोडी स्फूर्ती आली होती  पण  इथेही  घरच्यांच्या चाळणीतून मुली पास झाल्या तर त्या माझ्यापर्यंत येणार असा एकंदरीत प्रकार होता. याचा परिणाम म्हणून गेले सहा महिने एकपण मुलगी माझ्यापर्यंत पोचली नाही!

आणि आता सगळे अडथळे पार करून हे स्थळ पुढ्यात येवून पडलं आहे. फोटोही तोच, व्यक्तीही तीच, नाव आणि आडनाव पण तेच.. ही आमच्या शाळेतली बटीण!! आता अजून बरी दिसत्येय.  सालं काय करू कायच समजत नाय्ये..मी आधी 'मला एवढ्यात लग्न नाय करायचं' असं म्हटलेलं असल्यामुळे 'एंगेजमेंट आता करून ठेवू आणि लग्न सवडीने करू' म्हणताहेत. मला वाटतं होऊन जाऊदे असंच.. म्हणजे एंगेजमेंट आणि लग्नामधले सगळे दिवस गल्फ्रेंड म्हणून तिलाच फिरवायला मार्ग मोकळा! कसं?

मंगळवार, १५ मे, २०१२

एका शोधयात्रेची कहाणी : पूर्वार्ध

लहानपणापासून म्हणजे जेव्हापासून या गोष्टी 'कळायला' लागल्या तेव्हापासून पोरगी पटवण्यासाठी मी प्रचंड प्रयत्न केले पण एकही फळला नाही.

आता मी शाळेत असताना वर्गात जेव्हा मुला-मुलींच्या जोड्या जुळवल्या जायच्या तेव्हा हुशार मुलाला हुशार मुलीच्या नावाने चिडवलं जायचं.. म्हणजे ब-याचदा मुलांमध्ये पहिला नंबर वाला मुलगा आणि मुलींमधली पहिला नंबर वाली मुलगी .. तिची मैत्रीण आणि याचा मित्र यांची जोडी, गोरा मुलगा, गोरी मुलगी यांची जोडी, जवळ जवळ राहणारे आणि शाळेत एकत्र येणारे मुलगा मुलगी, आया आया मैत्रिणी असणा-या किंवा बाबा लोक मित्र असणा-या मुलगा मुलगी ची जोडी आणि अमुक अमुक नंबरच्या ब्यांचवर (याचा उच्चार असाच होता) बसणारा मुलगा आणि त्याच सरळ रेषेत मुलींच्या लायनीतल्या ब्यांचवर बसणारी मुलगी यांची जोडी अशा ढोबळमानाने जोड्या फार क्वचित ठरलेल्या आणि ब-याचदा जबरदस्तीने ठरवलेल्या होत्या..

आता या जोड्या रातोरात ठरल्या कि काय कोण जाणे पण मला कळेपर्यंत त्या ठरल्या होत्या एवढं नक्की.. शेवटची वर्गवारी वगळता इतर कुठेही मी फिट बसत नव्हतो. अभ्यासात सो सो म्हणजे सामान्य, मित्रमंडळी अतिसामान्य, रंगाने सावळा , आई बाबांच्या मित्र मैत्रिणींपैकी ब-याचजणांना सगळेच टोणगे. कोणाला आमच्या वर्गात असेल इतक्या वयाची मुलगी नाही.असलीच तर मोठी मुलगी..त्यामुळे तिला 'ताई' वगैरे म्हणावं लागत असे. असे सगळेच फासे उलटे पडले होते.निदान शेवटच्या वर्गवारीत का बसू नये असा विचार केला तर माझ्या लायनीत (म्हणजे शेवटून दुस-या) तिकडे एकावर्षी अगदीच कुरूप पोरगी होती.. नुसत्या कल्पनेनेच मलाच कसतरी वाटलं. तिच्या नावाने चिडवलं जाऊ नये असा पोरांचा कटाक्ष होता त्यामुळे तोही चान्स गेला.. दहावीच्या वर्षात एक ब-यापैकी मुलगी आली पण ती खूपच उंच होती आणि माझी दहावीपण होती (आणि तिची पण).

आता या चिडवाचिडवीच्या जोड्या सगळ्यांच्याच ठरवलेल्या नव्हत्या पण ज्यांना वाटत होतं त्यांच्यातरी होत्या.. म्हणजे उरलेल्या पोरांपैकी काहीजणांनी 'हि माझी' 'ती तुझी' असं आपलं आपणच ठरवून घेतलं होतं. आणि ज्यांनी ज्यांनी हे ठरवून घेतलं होतं ते इतरांना तसं सांगायचे आणि आपापसात चिडवा चिडवी ला सुरुवात करायचे म्हणजे ती पोरगी आली किवा गेली कि 'ए अमुक तमुक' म्हणून त्या पोरीला मुलाच्या नावाने हाक मारायची मग ती गोष्ट गावभर व्हायची. असा एकंदरीत प्रकार होता. सुरुवातीसुरुवातीला पोरीला कळायचं नाही पण मग सारखं सारखं तसं व्हायला लागलं कि हे आपल्यासाठीच आहे हे त्या पोरीला कळायचं. अगदीच शुंभ असली तर मग तिच्या मैत्रिणी तिला सांगायच्या. जर ती खुदकन हसली तर मग पोरांना चेव यायचा आणि मग विचारायलाच नको.

काही अति आगाऊ मुलांनी दुस-या वर्गात (चिडवलं जाईल याची )सेटिंग केली होती. मग ती दुस-या तुकडी मधली मुलगी असो किंवा खालच्या यत्तेतली. बरं..हि सगळी असली (मोजकी) जन संख्या, या एक्स्ट्रा करिक्युलर activities वगळता, शाळेत असताना वर्गातल्या इतर बहुसंख्य रयतेबरोबर थोडा (किंवा) फार अभ्यास करणे, शिक्षकांकडे लक्ष देणे, मधल्या सुट्टीत आणि पी टी च्या तासाला मनसोक्त खेळणे, मित्रमंडळात गप्पागोष्टी करणे, डबे खाणे वगैरे निरुपद्रवी आणि जनरली शाळेत करावयाच्या उद्योगात गुंग असे. हि जी 'बहुसंख्य रयता' असे त्यांना या गोष्टी म्हणजे (एकतर जमत नसत किंवा) 'लफडी' वाटत असत. त्यामुळे ते जाणीवपूर्वक यापासून दूर राहत असत. माझी मित्रमंडळी याच रयतेचा भाग असल्यमुळे माझी गोची झाली होती. म्हणतात ना सहनही होत नाही आणि सांगताही येत नाही.

आधीच म्हटल्याप्रमाणे मी अभ्यासात अप्रगत, वरून सर्व प्रकारच्या खेळांमधला अकुशल कामगार. तसं तिसरीत असताना एकदा मला चमचा गोटी स्पर्धेत मला उत्तेजनार्थ मिळालं होतं पण ते कोणाला सांगण्या सारखं नाही. कला वगैरे विषयात काठावर पास.. एकदोनदा तर चित्रकलेच्या सरांनी माझी आणि वर्गातल्या अशाच काही कलाकारांची चित्र वर्गात जाहीरपणे दाखवून आम्हाला कुप्रसिद्ध केलं होतं. वास्तविक पाहता आमच्यासारखी चित्र काढणारे पिकासो , एम एफ हुसेन वगैरे लोक तर आलम दुनियेत फेमस होते. पण आमच्या सरांना आम्ही लीयोनार्डो दा विन्ची, राजा रवी वर्म्या सारखी चित्र काढणं अपेक्षित होतं.

स्टेज वर जाऊन काही करून दाखवावं म्हटलं तर एकदा समूह गीतात एकदम शेवटच्या लायनीत उभ राहून 'आ आ आ' असं करायचं होतं तर माझी तंतरली होती.. 'घाम फुटतो' म्हणजे काय ते चेहरा,मान, हात, पाय ,पंजे, पावलं इत्यादी इत्यादी युनिफॉर्म मधून उघड्या असणा-या झाडून सगळ्या अवयवातून बाहेर पडणारे घर्मबिंदू प्रात्यक्षिकासह समजावून सांगत होते, पाय लटपट कापत होते,घसा कोरडा पडला होता. तोंड तर मी उघडलं होतं पण घशातून आवाज बाहेर पडत नव्हता. पण समूह गीत असल्यामुळे ती गोष्ट खपून गेली. त्यानंतर मी स्टेज चा धसका घेतला तो आजतागायत! त्यामुळे वक्तृत्व, नाटक, रेकॉर्ड डान्स करून किंवा तिथे काही कलाकारी दाखवून मुलींच्या हृदयात जागा निर्माण करण्याची शक्यता सुद्धा संपुष्टात आली होती.तर मुलीच्या बाबतीत शाळेत माझं हे असं होतं. पण मनातून 'एकतरी मैत्रीण असावी' असं वाटत होतं.

कॉलेजात गेल्यावर बरेचसे संदर्भच बदलले. स्कर्ट वाल्या युनिफॉर्म मधून मुली पंजाबी ड्रेस वाला युनिफॉर्म वापरू लागल्या आणि आम्ही फुल प्यांट! एकदम मोठ्ठ झाल्यासारखं वाटायला लागलं मलापण. पण शाळेतून कोणी दुस-या कॉलेजात गेलं, कोणी शिक्षण सोडलं, कोणाची भांडणं झाली वगैरे वगैरे अगदीच काही अपवाद वगळता सगळ्या तथाकथित जोड्या फुटल्या!! पण मला याचा आसुरी आनंद सुद्धा लुटता आला नाही कारण मला आवडणा-या मुलींच्या तोपर्यंत नव्या जोड्या -चिडवाचिडवीच्या का होईना -पण व्हायला लागल्या होत्या. मी कोणात मिसळत नव्हतो म्हणून अनभिज्ञ होतो असं नव्हे पण शाळेत असताना मी जर माझ्या मित्रांपैकी कोणाला त्याला चिडवल्या जाणा-या मुलीबद्दल विचारलं तर मला मिळणारी प्रत्युत्तरं
' नाय रे.. कैपण कै?'
'पोरं काय..कायपण बोलतात. तू काय लक्ष देतो तिकडे..म्हणतात त्यांना म्हणायचं तर म्हणू दे'
' कोण म्हण्ट असं? सांग. मधल्या सुटीत बगतोच त्याच्याकडे'
'बाईंना नाव सांगेन हां असलं कायपण पसरवलंस तर'
अशी सरळसोट किंवा धमक्या च्या स्वरूपातली असत..

कॉलेजात गेल्यावर हीच उत्तरं बदलली!
' हां.. चिडवतात म्हणून काय झालं? पण आमच्यात तसलं काय नाय्ये '
' माझी मैत्रीण आहे ती.. नुसती मैत्रीण.समजलं?'
' कैपण कै बोल्तो? भयीण मानतो आपण तिला. '
' नुसतं बोल्तो म्हणजे कै तरी असायलाच हवं असा नियम आहे का?'

पण एकंदरीत आपल्याला कोणाच्यातरी नावाने चिडवतात याचं त्या पोरांना बरं वाटत होतं खरं.बरं.. पोरीसुद्धा अशा कि विचारायला नको.. काही काही पोरी तर आपल्याला त्या मुलाच्या नावाने चिडवतात म्हटल्यावर 'आपली स्वर्गात ज्याच्याशी गाठ मारली आहे तो जन्मोजन्मीचा साथीदार हाच' असं तेवढ्यापुरतं का होईना, समजून इतर मुली ज्यांना असं काही चिडवलं वगैरे जात नसे त्यांच्यासमोर शायनिंग मारत असत! त्या न चुकता वडाला फे-यापण मारत असतील कि काय अशी मला पुसट शंका येत असे पण मला कोणच कोणाच्या नावाने चिडवत नाही याचं फार वाईट वाटायचं आणि एकदा ते मी आमच्या मित्र मंडळीत बोलून दाखवलं.
'ए झंप्या... साला, कोणतरी पायजे यार.. एकतरी मैत्रीण हवी जिच्याशी निदान बोलता येईल..' झंप्या हा माझा बालमित्र. त्याच्याकडे मी मोकळेपणाने बोलू शकत असे.

दहावीच्या काळात मुलींबरोबर बोलणं सुद्धा एखादं पाप असावं इतकं अवघड झालं होतं. जरा कोणाशी कोण पोरगा बोलला कि लगेच चिडवायला सुरुवात.. 'एखाद्या मुलाची मैत्रीण' नावाची कन्सेप्ट फक्त पुस्तकातच असते कि काय अशी शंका माझ्या मनात निर्माण होत होती.अकरावीत उशिरा हि बंधनं थोडी शिथिल झाली होती. तरीपण सुरुवातीला म्हटलं तसं माझ्या ग्रुप मधली बरीचशी मुलं आपलं क्याराक्टर जपण्याच्या उद्देशाने 'मुलींशी बोलणं' हि भानगडच टाळत असत.
' येडा झाला का तू? कोणाशीपण कैपण कै बोलणार? कै बोलणार सांग तू पोरीशी?' झंप्याचा प्रतिप्रश्न.
' हां रे ते पण है.. तसं काय खास नाय, पण हेच. नोट्स बिट्स मागेन'
'एकदा मागशील.. मग पुढे काय?'
'परत देणार'
'काय? एडपट हायेस का?'
'मंजे कायतरी सुरुवात तर होईल! पुढचं पुढे बघेन'
'कुठली मुलगी आवडते तुला?' त्याला बहुतेक माझं म्हणणं पटलं होतं. तो स्वतः आयुष्यात कुठल्या मुलीशी बोलला होता कि नाही कोणास ठाऊक पण मला मदत करायला तो तत्पर होता.
'कोणपण चालेल.. जरा बरीशी हवी..'
'क्काय? ती काय भाजी आहे बाजारातली? '
'आता मला कै म्हायती? पण आपल्या वर्गातली भिंतीकडच्या लायनीतली,पुढनं चौथ्या ब्यांचवर बसते बघ ती.. लाम केसवाली. वेणी घालते बग. ती चांगली आहे..'
'कोण रे?? हां ती बटीण'
'भटीण? ती ब्राह्मण आहे?'
'नाय रे.. बटीण.. बटीण.. बट असते न तिची नेमी..म्हणून बटीण'
'हां.. हां.. मला वाटलं नॉन वेज बिन वेज खात नाय कि काय..' मी म्हणालो.
'आयला.. अजून बोलण्याचा पत्ता नाय्ये आणि तू खाते काय ते बघायला लागला..'
'च्च.. तसं नाय रे..पण आपलं विचारलं.. ए.. जमेल कै?'
'म काय झालं. तिच्यामागे खूप पोरं होती. पण ती त्यातली नाय'
'त्यातली म्हंजे?'
'म्हंजे त्यातली..ते तसंच असतं..असं म्हण्टात'
मी या क्षेत्रात फारच बाळबोध होतो कि आम्ही दोघे अज्ञानी असल्याने असला संवाद घडत होता कोणास ठाऊक!!

मी असलं विचारायची खोटी.. हि गोष्ट मित्रमंडळात पसरायला वेळ लागला नाही. मला तिच्या नावाने चिडवायला सुरुवात झाली. हे येवढ सोप्प असतं याची कल्पनाच नव्हती मला.. सालं मित्रमंडळ महत्वाची भूमिका बजावतं असल्या प्रकारात, हे गुपित मला उलगडलं.

शाळेत असताना पोरं आपल्या लायनीतल्या 'लायनी'वर लक्ष ठेवून ती इकडे कितीवेळा बघते याचा हिशोब I I I I अशा सांख्यिकी मध्ये शिकवलेल्या 'वारंवारता' च्या पद्धतीने कर्कटकाने ब्यांचवर रेषा मारून लक्षात ठेवत असत. आता कॉलेजात तसा हिशोब ठेवायला गेलं तर अख्खा बेंच २-४ महिन्यातच भरून गेला असता. तरीपण काही गुप्तहेर बिनपगारी हि कामं करत असत.
'आयला हो रे..तीपण तुज्याच कडे बघत असते'
'आपण घरी जायला सायकल stand वर उभे राहतो न तेव्हा ती पण उभी असते बघ..'
'अरे ती अमुक अमुक च्या शेजारी राहते'
'त्या तमुक तमुक ची खास आहे ती. तिच्याशी मैत्री कर आपोआप हि येईल बघ..'
एकापाठोपाठ एक सल्ले मिळत होते. मला माझं पहिलं प्रेम (तयार करून) मिळवून द्यायला कित्ती लोक तत्पर होते हे मला नव्यानेच कळत होतं.मग जो तो आपापल्या पद्धतीने हे पसरवायला लागला..मीपण खुश व्हायचो.
gathering ला तर कहर झाला. अगदी तिला समजेल असं बोलत होतं पब्लिक.

'तो चाललाय ना त्याचं आणि त्या एलेवंथ बी मधल्या टिंब टिंब पोरीचं कायतरी आये' असं मीच माझ्या मागे कोणालातरी बोलताना ऐकतोय अशी स्वप्न मला पडू लागली..

उत्तरार्ध